WENDOXAN RÊ
Wendoxê delalî,
Hûmarêda newa ya kovare Vateyî destê şima de ya. Na hûmara ma hetê muhtewa ra xeylê dewlemend a, babet-babet nuşteyî tede ca gênî.
Ma hûmara 54. de behsê di tezanê masterî yê ke Unîversîteya Artukluyî de qebul bîbîy kerdbi. Aşma sibata 2018î de, bi nameyê “Bîblîyografyaya Kirmanckî (Zazakî) (1963-2017)” tezê masterî yê Mutlu Canî zî qebul bi. Lazimî û ehemîyetê bîblîyografyayan ser o, îllehî zî semedê xebatanê îlmîyan ra, zaf çî vatiş îcab nêkeno. Xebatê winasî lazim ê û ganî rewna bibîyênî. Mutlu Canî karêde zaf erjaye kerdo û ma hêvî kenî ke demêde kilmek de na xebate bi formê kitabî zî weşanîyêna. Derheqê muhtewa, hecim û sînoranê na xebate de Mutlu Can wina nuseno. “Na xebate, bi tesbîtkerdiş û tesnîfkerdişê sernuşteyanê kitaban û her tewir metnanê kirmanckîyan yê weşananê perîyodîkan amade bîye. Metnê ke nameyê înan na xebate de ca gênê, mabênê serranê 1963-2017î de weşanîyayê. Beşê kitaban de, sînorê serra xebate, hetanî 2018î yo.
Ma xebate xo de, ca da kunyaya kitab û metnanê ke bi alfabeya kurdkî û hetê kirmancan ra nusîyayê yan zî vejîyayê. Xebata ma hîrê beşan ser o awan bîya. Beşê yewinî de derheqê bîblîyografya, bêjanê aye û bîblîyografyayanê kurdan de melumatî estê. Beşê dîyinî de sernuşte û kunyeyê 332 kitabanê ke goreyê tewirane xo tesnîf bîyê estê. Beşê hîrêyinî de zî sernuşte û kunyeyê 5995 metnanê weşananê perîyodîkan ke goreyê tewiranê xo tesnîf bîyê ca gênê. Hûmara pêroyê kunyayanê bîblîyografîkan 6327 a.”
Verê ke ma behsê nuşteyanê na hûmare bikîn ma wazenî rastkerdişê yew xeletîya xo ya hûmara 54. dest pêbikîn. Nuşteyê “Wendoxan rê” rîpelê 8. de nêmeya yew cumle mîzanpaj de nêvejîyaya û bi xeletîye wina weşanîyaya: “Weysel Hanyildiz metnanê kirmanckîyan yê verênanê ke Mabênê nê serran de new kesan xebatanê xo de ca dayo kirmanckî labelê nê kesan ra Sultan Efendî, Robert Gordon Latham, Peter J. A. Lerch, Otto Blau, Ehmedê Xasî, Albert Von Le Coqî xebatêka newa kerda ê bînan xebata Lerchî ra îstîfade kerdo.”
Rastîya nê paragrafî wina ya: ”Weysel Hanyildiz metnanê kirmanckîyan yê verênanê ke mabênê serranê “1798 û 1903î” de nusîyayî ser o xebitîyayo. Mabênê nê serran de new kesan xebatanê xo de ca dayo kirmanckî labelê nê kesan ra Sultan Efendî, Robert Gordon Latham, Peter J. A. Lerch, Otto Blau, Ehmedê Xasî, Albert Von Le Coqî xebatêka newa kerda ê bînan xebata Lerchî ra îstîfade kerdo.”
Wendoxê delalî,
Netîceyê Kombîyayîşê 30. yê Grûba Xebate ya Vateyî na hûmare de ca gênî. Seke yeno zaneyene kombîyayîşê 30. yê Grûbe peynîya aşma temmuza 2017î de Duhok de bi. Nê kombîyayîşî de amadebîyayoxî hîna zaf termanê şaredarî, sihetî û çapemenîye ser o gurîyay.
Ugur Sermîyanî hûmara 49. xonamekerdişê dêrsimijan ser o yew meqale nuştibî. Nuştox na hûmare de a meqaleya xo bi gelek çimeyanê neweyan hîra keno, gelek zanayîşanê neweyan peyda û pêşkêş keno. Munzur Çemî zî etîmolojîya çekuya “gaxan”î ser o yew meqale nuşta.
Haydar Diljenî 25 serrî ra ver, Bêzara madenije reyde yew roportajo balkêş kerdo. No roportaj reya verêne tîya vejîyêno. Bêzara ke wextê roportajî de 62 serre bîya, derheqê Madenî û derûdorê ey de, urf û edetanê medenijanê ê demî de gelek melumat dana.
Selma Dogu yew anarşîst û femî- nîsta namdare ser o yew meqaleya başe nuşta. Eke şima wazenê cu û fikranê Emma Goldman bişinasnî îllehî na meqale biwanîn. Problematîkê cinîyan bîyo temaya nê her di hîkayeyanê na hûmare zî: Hîkayeya Pinar Yildiz Zerence û hîkayeya Selhedîn Demîrtaşîya ke Seyîdxan Kurijî çarnaya kirmanckî ser. Harûn Bozkurtî zî cinîyê kirmancê ke kitabê înan vejîyay dayî naskerdene. Mehmud Nêşiteyî zî portreyêda ”xerîbî”ye nuşta. Ugur Sermîyanî kitabê Pinar Yildiz “Mehelî û Kirmanckîya Înan” dayo naskerdene û Esra Karabulut zî tayê fabl û meseleyê dewa Cewzi seba na hûmare nuştî. Şîîrê na hûmare zî yê M. Mamet Qetekonij û J. Îhsan Esparî yê.
Heta hûmara bîne bimanê weşîye de!
