Lîrîka-Fêrîkê Ûsiv

Li Kenarê Wî Çemî, Gula Elegezê Şîn Bû…
Fêrîkê Ûsiv û Sertacên Helbestê Kurdî

Li kenarê wî çemî, ku ji Çavkanîya enzel dest pê kir, Gula Elegezê şîn bû. Ev şîn bûn, ev bîna rêwîtî û bêhna ji xakê wergirtî, ne tenê pêkanînê ye, lêkê dîroka zindîyeke helbestî ye. Fêrîkê Ûsiv, şayîrê ku her zarê gotina xwe bi zaravê xwe kir, di vê berevokê de bi serdem û civatîya cimetê xwe li qelema xwe girt û wê dewlemendiyê bi edebiyata Kurdî ve da.

Xezna Zargotina Cimetê Me

Di helbestên Fêrîkê de, cimet — wekî ziman, tor, arûz, şewq, hevdamî û zanîn — ne tenê tiştên dibistanan e. Ew xezneyek in, ku şayîr bi zext û biryar fêhm dike. Li vê xeznê de wêranî, hêsr, payîz, xwîn, serhildan û demek tije bi deng û bêdengiyê diafirînin. Wekî gotineke mezin a dilê helbestê:

“Destana Xewna Mîrmih afirandinek e ku,
li derdora wî şayîr, fîlosofiyeke nû tê diafirînin…”

Ev destan, ku bi nexş û nîgarên “nuh” (bêdawî, aram, herdem pêvajoyî) hatî afirandin, cihê kesane digire di şê‘ra Kurdî de.

Lîrîka – Sernivîsara Sisêyan

Lîrîka, ku sala 1967’an çap bû, berevokekê bû ku şayîrê cûda bûyî li ser hêviyekê nû nîşan da:
“Ez nikarim tenê helbest nivîsim — ez hewl didim ku fikir, estêta deng û rengê li hev bikin.”

Ev rêwîtiya wêjeyî û fikrî, Fêrîk ji helbestvanekê herî zêde kir şayîrekê afirandî, ku di berfirehiyekê “tir bûnê”, ya wisa bi fikrê bûyî, ew firî…

Ew firîn, bû xuliqandina destana Ûsivê Nevîya,
sertaceke nû a helbesta Kurmancî.

Ûsivê Nevîya — Sertaca Afirandinê

Di destana Ûsivê Nevîya de, rûmeta helbestê — beyt, arûz, perran, çil û behr — hem wekî pirtûkên klasîk, hem jî wekî rêxistinên nû têne dayîn. Wî destan, di ser rênc û şewqê de hatî xwendin, di bin şeva gundêkê yê bêroj û bêdeng de bi dengê cimetê zindî tê bêjan.

Fêrîkê Ûsiv — ne tenê şayîrekê ye, lê xwendekarekê ye, ku pirtûkên zimanê xwe bi xwîn û hez çap kir, û hevjiyanekî ye, ku navê wî di peyvên xelkê xwe de hê jî tije ye.

Ji bo hemû berhemên lîs Yayınları vir bitikînin

Ji bo hemû berhemên Fêrîkê Ûsiv vir bitikînin