Yakın Akrabalar Kemalist Türkiye ve Pehlevi İran-Ercan Çağlayan
Ercan Çağlayan’ın kaleme aldığı bu özgün çalışma, Kemalist Türkiye ile Pehlevi İran’ı hem yakın plan bir gözlemle hem de bağlantılı tarih perspektifiyle karşılaştırmalı olarak ele alıyor. Çağlayan’ın analizi, bu iki farklı rejim arasında belirgin ayrımlar bulunmasına rağmen, pek çok alanda dikkat çekici benzerlikler ve devamlılıklar olduğunu ortaya koyuyor.
Öne çıkan ortak noktalar arasında şunlar yer alıyor:
- Dil politikaları: “İstila”dan kurtarılması gereken ve millileştirilmesi hedeflenen diller
- Din ve sekülarizm: Mezhepler arası eşitliği dışlayan, milliyetçi ve seküler yaklaşım
- Tarih ve coğrafya okumaları: Eril söylemlerle şekillenen tarih anlatıları
- Zorunlu askerlik: Uluslaşma ve devletleşmenin temel araçlarından biri olarak
- Kadın imgeleri: “Modern”, “asrî” ve “güzel” kadın figürü üzerinden bir medeniyet inşası
- Giyim üzerinden modernleşme: “Gardırop medeniliği”nin teşvik edilmesi
- Ulaşım stratejileriyle şekillenen milli coğrafya tahayyülü
- Yer isimlerinin değiştirilmesi: Mekânların kimlik dönüşümüne uğratılması
- Asimilasyon politikaları: Fars ve Türk olmayan grupların kimliksizleştirilmesi
- Radikal nüfus ve iskân politikaları
- Batı hukukunun ithali ve bilim-kültür politikaları
- Müzelerle millileştirilen mekân ve zaman
- Irk kategorileri ve sınıflandırma pratikleri
Ercan Çağlayan’ın bu çok-boyutlu analizi, akademik literatürde önemli bir boşluğu dolduruyor. Semih Vaner’in otuz yıl önce derlediği öncü çalışmadan sonra, bu kitap, Türkiye ve İran arasındaki karşılaştırmalı tarihsel okumaların ne kadar verimli sonuçlar verebileceğini gözler önüne seriyor.
Modernleşme, ulus inşası, sekülarizm, dil ve kimlik politikaları, toplumsal cinsiyet, coğrafi tahayyül gibi anahtar konulara ilgi duyan herkes için bu eser, referans niteliğinde derinlikli bir kaynak olma özelliği taşıyor.
Nûbihar Yayınevi’nin tüm yayınlarına ulaşmak için buraya tıklayın
Ercan Çağlayan’ın tüm eserlerine ulaşmak için buraya tıklayın
