Reyâhin-i Aşk-Ehmedê Xanî

Sözlü gelenekteki aşk anlatısı olan Memê Alan destanından esinlenerek kaleme alınan Mem û Zîn, İslâm toplumlarının ortak zevk, kültür ve algı birikiminden beslenerek ortaya çıkmış eşsiz bir edebî eserdir. Bu yönüyle Ahmedê Xanî’nin Mem û Zîn’i, yalnızca Kürt edebiyatı için değil, aynı zamanda Klasik İslâm Edebiyatı için de önemli bir katkı niteliğindedir.

Mem û Zîn’in farklı dillere yapılan çevirileri arasında, Türkçeye yapılan tercümeler, hem tarihî açıdan daha eski hem de sayı bakımından daha fazladır. Bu çeviriler içinde en eskisi, Nazmî mahlaslı Âşık-ı Sıpkî tarafından gerçekleştirilen Reyâhin-i Aşk adlı tercümedir.

Reyâhin-i Aşk, 1856 yılında kaleme alınmış olup, Türk ve Kürt edebiyatlarının ortak mirasını temsil eden önemli bir metindir. Bu eser, iki halkın kültürel buluşma noktası olarak değerlendirilebilir.

Nazmî, Ahmedê Xanî’nin Mem û Zîn’ini, benzer bir üslup ve aynı klasik edebiyat anlayışıyla Türkçeye aktarmış, fakat sadece birebir bir tercüme yapmakla kalmamıştır. Reyâhin-i Aşk, özgün üslubu, nitelikli betimlemeleri ve sürükleyici anlatımıyla, çeviri olmasına rağmen orijinal bir eser değeri taşımaktadır.

Bu yönüyle Nazmî’nin tercümesi, yalnızca bir çeviri değil, iki edebiyat arasında bir köprü; aynı zamanda Kürt klasiklerinin Türk edebiyatına aktarımında öncü bir örnek olmuştur.

 

Lîs Yayınevi’nin tüm yayınlarına ulaşmak için buraya tıklayın
Ehmedê Xanî’nin tüm eserlerine ulaşmak için buraya tıklayın