Morîbeşkê Êntel-Omer Dilsoz

Şano – Hunera Jiyanê

Şano, ji hunerên din cuda ye. Ev huner bi destpêka jiyana mirovan ve tê pêşkeftin. Şano, hunera férbúna jiyanê ya mirovan e, hunerê ku jiyan di ser şanê de tê guhertin.

Taybetmendiya nemirbûnê ya şanoyê, ji vê derê tê: şano di têkiliyên mirovan, di berhevkirina xwezayê û civakê de hatiye çêkirin.

Mirov, di destpêka xwe de, hewldide ku bi xwezayê re jiyaneke hevahengî biafirîne. Di hemberî rûdan û zextan de, xwe biparêze, serpêhatiyên xwe bi toxmê xwe re parve bike, û hunera xwe ya jiyanê nîşan bide.

Mirov, bi tevgera bedeni, fêrî zarok dibe. Dayikê maziçin (berhevkara xwarinê), bi tevgeran hunera xwe ya çêkirin û radestkirinê nîşan dide. Bavê nêçîrvan jî, hunera xwe ya nêçîrkirinê bi tevgera laşê xwe pêşkêş dike û zarokê fêr dike.

Dîrokê Şanoyê – Şikeft û Rûpêç

Li tahtên şikeftên Mezolîtîkê (60-15 hezar salan berî zayînê), wêneyên mirov têne dîtin ku heviyanan di destê xwe de grêtine û bi tevgerên ritmîk wan temsîl dikirin. Ev çêkerên kevn wekî destpêka şanoyê têne nas kirin.

Rûpêç û kostûm, di şanoyê de rûlê sereke digrin. Rûpêç, kesê di nav şanê de nasnameya xwe pêş deşîne û di rêza wan de temsîlên herî cuda têne pêşkêş kirin.