WENDOXAN RÊ
Wendoxê delalî,
Wa çimê ma pêrune roşn bî! Weşanxaneyê Vateyî çapa pancine ya hîrakerdîye ya ferhengê Grûba Xebate ya Vateyî TIRKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ) neşr kerd. Ma bi na xebere zaf şa bî. No ferheng netîceya xebata vîst û hîrê serran ya Grûba Xebate ya Vateyî yo. Nê ferhengî de nêzdî yewendes hezar çekuyê standardî yê bingeyînî ca gênî. Nê çekuyî hîris û yew Kombîyayîşanê Grûba Xebate ya Vateyî de yew bi yew munaqeşe bîyî û sey çekuyanê standardan yê bingeyînan qebul bîyî. Ferheng 412 rîpelî yo. Keyeyê heme beşdarbîyayoxanê Grûbe awan bo!
Wendoxê delalî,
Ma wazenî di xeberan weşan yê bînan zî bidîn şima. Hamnanê 2019î de di tezê masterî yê kirmanckî Unîversîteya Artukluyî de qebul bîy. Tezê Mîhrîban Kanat, “Kirmanckî De Şîîre û Tehlîlê Şîîran”, aşma hezîrane de, yê Ugur Sermîyanî “Tayê Taybetmendîyê Kirmanckîya Dêrsimî” zî aşma tebaxe de qebul bi. Ma wazenê bi çend rêzan bo zî muhtewayê nê tezan ra şima haydar bikîn. Mîhrîban Kanat amancê xebata xo wina îfade kena: “Amancê na xebata ma edebîyatê kirmanckî (zazakî) ra nimûneyanê şîîranê kirmanckîyan hem kîşta şekilî ra hem zî kîşta mana ra tehlîlkerdiş o.” Dima Mîhrîban Kanat nusena ke xebata aye di beşan ser o awan bîya. Beşê yewinî de aye hetê şekil, babet û hunerê edebîyê şîîre ser o xebitîyaya. Beşê dîyinî de zî aye tayê şîîrê Bedrîye Topaç, Akman Gedîk, Roşan Lezgîn, Nevzat Valêrî û J. Îhsan Esparî hem hetê mana ra hem zî hetê şeklî ra tehlîl kerdî.
Ugur Sermîyan “vateyê verênî”de derheqê muhtewa û warê xebata tezî de wina nuseno: “Na xebate esasen hîrê beşan ra yena pê. Ma beşê yewinî de Dêrsim û beşanê ey, beşê dîyinî de namekerdişê dêrsimijan, beşê hîrêyinî de zî taybetmendîyanê bingeyênan yê di fekanê kirmanckîya Dêrsimî ser o vindertî. Peynîya xebate de zî ma çîyanê folkorîkanê ke hetê ma arê dîyayê, înan ra çend nimûneyî û ferhengekêk mîyan de tayê çekuyî nuştî.” Nê her di tezî zî waranê xebatanê xo de zanayîşan neweyan pêşkêşê wendoxan kenî. Ma nê her di mamostayanê xo zerrî ra pîroz kenî. Ma hêvî kenî ke nê her di tezî sey kitabî weşanîyênî ke wendoxê kirmanckî bi yew hawayo baş înan ra îstîfade bikîn.
Wendoxê delalî,
Na hûmare de Weysel Yildizhanî çend çekuyê kirmanckîyê ke yew rojnameyê bûlxarî de nusîyayî ser o nuşto. Şima nê nuşteyî de hîkayeya nê çekuyan vînenê. Şaîre û nuştoxe Bedrîye Topaç, hamnanê 2019î de kênaya Celadet Alî Bedirxanî Sînemxan Bedirxan reyra yew roportajo balkêş kerdbi. Şima na hûmare de nê ropotajî wanenî. Aydin Batur na hûmare de gelek hetan ra mintiqaya Gêxî dano naskerdene. Seke şima zanî payîzê 2019î de Dîyarbekir de fuarê kitabanê TÜYAPî estbi. Pinar Yildiz û Welat Ramanîazadî fuarê kitaban ser o nuşto. Şîîrê na hûmare Akman Gedîk, Abdullah Yakişan, Bazîd Cîhangîr û Rûmet Alxasî nuştê. Ozlem Akkan zî yew şîîra Nazim Hîkmetî çaranaya kirmanckî ser. Ma na hûmare de ca da vîrameyîşanê Doxan Karasu û Mehmud Nêşîteyî zî. Hîkayeyêka Eşqê Pergendeyî ya Pinar Yildiz û “Maçîkerdiş”ê Hjalmar Söderbergî ya ke J. Îhsan Esparî swêdkî çarnaya zî na hûmare de estê. Mesele û fiqrayê na hûmare Îsmet Bor û Nurî Keleşî nuştî. Nurî Keleşî ma rê hepsê Dîyarbekirî ra yew sanike zî şawita.
Heta hûmara bîne bimanîn weşîye de!