Kadri Cemilpaşa – Bir Kürt Milliyetçisinin Portresi-Selahaddin Uğur Işık

Bu çalışma, Kadri Cemilpaşa’nın yaşamını merkez alarak, 19. yüzyıldan 20. yüzyıla Kürt milliyetçilik hareketlerinin gelişimini ele almaktadır. Osmanlı Devleti sınırları içinde yaşayan Kürtlerin geçirdiği sosyal ve siyasal dönüşümler, Kürt kimliğinin oluşum süreci açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Özellikle 20. yüzyıl, Kürt milliyetçiliğinin yavaş yavaş şekillenmeye başladığı bir dönemdir.

Birinci Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasıyla birlikte, yeni ulus devletlerin inşa süreci başlamış; bu süreç, Kürdistan’da yerel isyanlar ve bağımsızlık talepleriyle kendini göstermiştir. Bu bağlamda Kadri Cemilpaşa, Kürt toplumunu milliyetçi fikirlerle etkilemeye çalışan, aktif bir siyasi figür olarak öne çıkmıştır. Cumhuriyet dönemi Kürt isyanları sırasında bazı hareketlerde doğrudan veya dolaylı roller üstlenmiş, Kürtlerin bağımsızlık mücadelesine destek vermiştir.

Kadri Cemilpaşa’nın temel amacı, bağımsız ve birleşik bir Kürt devleti kurmaktı. Bu nedenle yalnızca Türkiye sınırları içindeki Kürtlerle değil, komşu ülkelerde yaşayan Kürtlerle de ilgilenmiş ve onların mücadelesine destek vermiştir. Uzun yıllar boyunca çeşitli Kürt örgütlerinde aktif rol alarak bu ideal için çalışmıştır. Ancak tüm çabalarına rağmen, arzuladığı Kürt devleti projesi hayata geçirilememiştir.