Hêlîn-Mahmut Baksi
Romana “Hêlîn” ya Mehmûd Baksi, ku di sala 1984’an de hatî çapkirin, yek ji pêşengên wêjeya romana Kurdî ye. Roman ji 19 beşan pêk tê, û di destpêkê de, balê dide rewşa jinan û cihê wan di civaka Kurdî de, bi taybetî pêwendiyên cinsî û civakî ya di navbera keç û kuran de.
Di romana de, Hêlîn û Azad du law û keç in ku li ser hev dibin, lê hest û duyemên wan jî di bin birîna kevneperestîya civakî dimînin. Hêlîn di nav zarokan de zilimê dike bi Azadê re, lê piştî jidayîkbûnê, ew li bin sîya wê evînê dimîne—ji ber ku ew keç e, û civak nabe ku keçek bi rêya xwe xebitîne.
Hêlîn vebêjera romanê ye. Ew keça malbatekê welatparêz e, lê berê ku çîroka xwe bidest pê bike, divê rewşa xwe biguherîne. Wekî keçekî di civaka ku jinan têne kêm dîtin de, ew bi dil û hestên xwe dijî, lê hîn jî xwe dikane.
Li hember bûyerên dijwar, gîyanê gundewar û xwezahezîya Mehmûd Baksi dikevî çîrok. Bi zimanekî sade, rewan û fêmbar, nivîskar xwezaya Kurdistanê—wekî rûmetekê bedew—dixe nav rih û gîyanê mirovan. Di beşekê romanê de, wê xwezaya bi gotinên xweş tê nevsandin:
“Teyra basbelek wek brûskê xwe ji serê Sîpanê Xelatê berda jêr…”
Her çiqas bûyerên romanê tîr û zexm in, lê zimanê romanê bi şêwazeke zelal, ne qedexekî, bi hîs û dîlan tê afirandin. Ev jî têkiliyê mezin dike bi awayê ku vebêjer keçek e û roman di nav dîmenên nazikî, hestî û rûmetdarî de diafirîne.
Ji bo hemû berhemên Lîs Yayınevi vir bitikînin
Ji bo hemû berhemên Mahmut Baksi vir bitikînin