“Ortaçag: Karanliklar Çagi!”
Bizde ortaçag denince, aklimiza ilk gelen budur: Ortaçag ile karanlik bir bakima esanlamlidir dilimizde. Bununla Bati Ortaçagi’ni kastediyorsak, ancak bir ölçüde dogrudur böylesi bir degerlendirme. Bati, bir ara bir alacakaranligin içine girer gerçi; ancak 1000 yili dolaylarindan baslayarak –türlü bunalimlarla iç içe de olsa- ilerleyen, yaratan bir ortaçagdir o. Hele karanlik, Dogu’daki ortaçag için asla söz konusu olmamak gerekir: Ortaçagda Asya uygarliklari, özellikle Hindistan ve Çin rönesanslarini yasarlar; Yakindogu’da ise, her sey bir yana, 8. yüzyildan baslayarak insanlik tarihinin en görkemli olaylarindan biri sahneye gelir: Islam uygarligi dogar. Dogu’nun çaptan düsüsü aslinda ortaçagdan sonradir.
Bu genis cografyada yasayan toplumlarin belki hepsine birden egemen olan da “feodalizm” dedigimiz belli bir iktisadi ve sosyal yapidir. Ne var ki o bile Bati’da ve Dogu’da farkliliklar içerir uygulamada.
Bu kitapta, yepyeni bir ortaçag bulacaksiniz.
Bati’da, bir noktadan sonra, burjuvazinin ve laik düsüncenin palazlanmaya basladigi, Dogu’da ise aklin ve bilimin saltanatini sürdügü bir çagdir bu; pek büyük sosyal, siyasal, kültürel ve sanatsal degisimlerin agir agir biriktigi, özellikle Bati’da köklü dönüsümlerin tohumlarinin atildigi bir çag.