Mehmed Nasûhî Efendi, 17.-18. asırlar arasında Medîne-i Üsküdar’da yaşamıştır. Bu büyük azîz, yaşadığı yıllarda Karabaş-ı Velî lakabıyla tanınan aslen Kastamonulu olan Halvetî-Şabanî şeyhi Ali Atvel Hazretleri tarafından yetiştirilmiştir. Halef ve selef her iki azîz yaşadıkları yıllarda halktan ve devlet ricâlinden pek çok kişiyi sohbet ve eserleriyle hakîkat yolunda irşad etmişlerdir.
O, aynı zamanda şiirlerinde Yûnus Emre’den beri devam edip gelen ve Niyazî-i Mısrî’de zirveye ulaşan “ledünnî dil”in tercümanlarından biridir. İlâhîlerini topladığı “Dîvançe”sinden ve diğer eserlerinden anlaşıldığı kadarıyla Nasûhî, silsilesine mensup olan diğer kamiller gibi “aşk” ve “irfan”ı esas alan, cem‘ ve fark idrakine malik büyük bir ariftir.
*
Üsküdarlı Mehmed Nasûhî Halvetî-Hayatı ve İlahîleri adıyla yayımladığımız bu eserde Üsküdarlı Halvetî-Şabanî azîzlerinden Nasûhî Efendi’nin hayatı, eserleri ve şiirleri bir araya getirilmiştir.
İlahiyâtın akabinde mutasavvıf şairin “Ol nedir kim eylese ikrar anı müşrik olur” mısraıyla başlayan nutkunun Abdullah Salahî-i Uşşakî şerhi ile Nasûhî Hazretlerinin torunlarından Şeyh Kerameddîn Efendi’nin hayatı da ilave edilmiştir.
