Damıtık söz, yazar ve düşünürün önceden sindirilmiş bilgeliğiyle sözün özünü ve yalınlığını yakalayıp yararsız, anlamsız, tüm safrası, çer çöpü, posasını ayıklamak, en değerli yerini bir araya getirmektir.
Bir dilin güç ve işlevselliği “En az emek yasası”na bağlıdır. Bu bağlamda damıtık sözler, boş hiçbir söze geçit vermeyen yapısıyla, bir çuval sözü en güçlü ve keskin yanıyla anlatan, uzun bir düşünce zincirini ayakta tutan son halka, bir yapıtın bir tümceye indirgenmiş bilgeliğidir.
Toplum değerlerini en ince ve en derin ölçüsüyle düşündürüp sorgulatan eğiticiliğiyle, ufuk açıcıdır; öğütleyerek eğitir, eğiterek düşündürür, düşündürerek doğru yolu buldurur, doğru yolu buldurarak avutur, avutarak eğlendirirler.
“Antreman yapmayan beyin, antreman yapmayan gövdeden daha zararlıdır.” diyor B.d Shaw. Sağlık için yürümek, yüzmek gibi bedensel etkinlikler ne denli önemliyse, ussal dirilik ve eleştirel düşünce alışkanlığı edinmek ve aydın ayrıcalığını geliştirmek için beyni en değerli sözlerle beslemek, damıtık sözlerin o engin ve derin denizine dalmak, o denli önemlidir.
Çoğu kez yumuşak, gönül alıcıdır, ancak birçoğunun kılıç gibi keskin, arı gibi sokan, ancak düşündüren çarpıcı bir etkisi vardır.
Bir zorluğa, bir çıkmaza düşüldüğünde, umutsuzluk anında bir kurtarıcı eldir. Kimileri beynimize atıvereceğimiz çerezdir. Kimi zorludur, bizi düşündürüp özümüzü sorgulatan, ne ve kim olduğumuzu yüzümüze haykıran öteki benimizdir.
Bir karar aşamasında, düşüncelere derinlik ve çok boyutluluk kazandırır, öteki türlü düşünebilme olanağı verir, olumlu, olumsuz bir yığın düşünceyle araştırma içgüdüsü aşılar ve irdeleme donanımı kazandırır.
Gerçekten bir şeyler anlatılacaksa, o gün damıtık sözlerin günüdür. O an ufuk açıcılığıyla anlatıma bir oturaklılık, dolgunluk ve doygunluk ve konuşmaya bir süs ve güzellik kazandırır.
Kamil Aksoy