BİR SAVAŞ MAKİNESİ OLARAK
ROMA ORDUSUNUN ÖZELLİKLERİ
Roma İmparatorluğu’nda askerler hangi fiziksel durumlara göre seçilirdi? Silah ve teçhizat kullanımı ile vuruş teknikleri ve tatbikatlar nasıl geliştirilmişti? Roma lejyonlarının önemi ve savaş taktikleri neydi? Roma ordusunda isyanlara karşı nasıl önemler alınmıştı? Tuzak ve pusular nasıl kurulurdu? Savaşa dair prensipler nelerdi? Kuşatma yöntemleri olarak hangileri kullanılıyordu? Deniz savaşlarına nasıl hazırlanılıyordu? Rüzgâr çeşitlerinden, gelgitlerden ve diğer mevsimsel özelliklerden nasıl yararlanılıyordu?
MS IV. yüzyılın ortalarında doğmuş ve MS V. yüzyılın başlarında öldüğü düşünülen Romalı yazar Flavius Vegetius Renatus, I. Theodosius’a adadığı tahmin edilen bu eserinde Roma’nın askerî sorunlarına çözümler aramaktadır. Herhangi bir askerî alanda görev yapmadığı hâlde eriştiği geniş kapsamlı antik metinlerden derlediği Savaş Sanatı (De Re Militari) ile kendi dönemi ve özellikle de Orta Çağ ve Yeni Çağ boyunca oldukça popüler bir isim olmuştur.
Bir savaş makinesi olan Roma ordusu, neredeyse her zaman savaşma isteğindeydi ve hatta zorunluluğundaydı. Ancak özellikle MS IV. yüzyılda ordu, büyük sorunlarla yüzleşmeye başladı. Yabancı toplumların akınları, savaş sürelerinin uzaması, disiplinin azalması, profesyonel asker bulmanın zorlaşması Roma ordusunun başarı istikrarını sarsmaya başladı. İşte Renatus’un eserinin önemi burada ortaya çıkmaktadır. O, Roma ordusunda reform gerçekleştirmek için gerekli hususları bir talimname formunda bir araya getirmiştir.
XII. yüzyıldan XVIII. yüzyıla kadar Batı’da en çok okunan askeri kitaplardan biri olan Roma Savaş Sanatı, Antik Çağ serimizin ilk kitabı