Kisiyi bir devlete baglayan hukukî ve siyasî bag olan tabiiyet, devletlerce, ekonomik, sosyal ve siyasî nedenlerle tanimlanmistir. Bu tanimda kan bagi ve topraga baglilik ölçüt alinabildigi gibi, Islâm devletlerinde dini kriterler referans alinmistir. Ancak tabiiyet üzerine algilayislar ve uygulamalar, Avrupa’da ulus devletlerin ortaya çikmasiyla degismeye baslamisti. 18. yüzyildan itibaren çizilen haritalarda devletlerin sinirlari kesin çizgilerle belirlenirken; iktidarlar da halkini yeniden tanimliyorlardi. Sinirlarin disinda kalan topraklarin halklari yabanci kabul edilerek, ülkeye girislerine kisitlamalar getirildi. Buna karsilik devletler, baska ülkelere giden vatandaslarinin haklarini korumaya çalistilar. Osmanli Devleti, hem kaybedilen topraklardan yasanan göçler hem de kapitülasyonlardan kaynakli suistimaller dolayisiyla degisen tabiiyet algisiyla çok geçmeden tanisti.19. yüzyil, Osmanli Devleti için tabiiyet konusunda da degisimin yasandigi bir dönemdir. Gayrimüslimler gerek göç neticesinde gerekse himaye sayesinde baska ülke vatandasi olarak Osmanli Devleti’ne sorun çikartiyordu. Bu kitapta 19. yüzyil ve sonrasi agirlikli olmakla birlikte Osmanli Devleti’nin karsilastigi tabiiyet sorunlari ve çözümlerine yönelik girisimleri incelenmistir.(Tanitim Bülteninden)Ince Kapak: