Destanlar, bir milletin tarihindeki çok derin ve mühim olaylar için yazılır veya söylenir.Türk milleti varlık yokluk mücadelesi verdiği olayları destanlarına taşımıştır. Bununla birlikte mensubu bulunduğu dinin önemli kişilerini ve olaylarını da destanlaştırmıştır. Bunlardan biri de Müseyyeb Gazi Destanı’dır.
Destan, 680 yılında meydana gelen Kerbela Olayı’ndan sonraki gelişmeleri konu edinmektedir. Hazret-i Hüseyin şehit edildiğinde, sağ kalan sayılı kişilerden olan İmam Zeynelabidin zindana atılmıştır. Demek ki Müseyyeb Gazi Destanı’ndaki olayların başlangıcı ve Müseyyeb Gazi’nin tarih sahnesine çıkışı, yaklaşık 690-695 yılları arasında olmalıdır.
Müseyyeb Gazi Destanı’nın ne zaman ve kim tarafından kaleme alındığı aydınlığa kavuşturulamamıştır. Fakat Battal Gazi Destanı’nı okuyan biri tarafından yazıldığı kesin gibi görünmektedir. Yazılışı 1480’de bitirilen Saltuk Gazi Destanı’nda ise Müseyyeb Gazi Destanı’ndaki olaylar kısaca özetlenmiştir. Bütün bunların yanında kullanılan söz varlığı ve dil özelliklerini de dikkate aldığımızda Müseyyeb Gazi Destanı’nın yazılış tarihi net olmamakla beraber, 1300-1400 yılları arasında kaleme alındığını söylemek mümkündür.
Müseyyeb Gazi Destanı; Kerbela Olayı’ndan sonra, Türk milletinin yapılan haksızlardan aldığı bir tür hayalî intikamdır, denilebilir. Zira Hz. Peygamber’in torunu ve Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin’e yapılan haksızlık ve onun feci biçimde şehit edilmesi, Müslüman Türk milletinin her ferdini çok derinden yaralamıştır…
