Kütüphane Risalesi – Şeyh Said Efendi | Abdulilah Fırat Tercümesiyle

Orijinal Arapça Elyazmasıyla Birlikte

Şeyh Said Efendi’nin kaleme aldığı nadide eserlerden biri olan “Kütüphane Risalesi”, torunu Abdulilah Fırat tarafından Arapçadan tercüme edilerek yayına hazırlandı. Eser, hem Kürt ilim geleneğine hem de medrese tarihine ışık tutan önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

Eserin Konusu ve İçeriği

Kütüphane Risalesi, Şeyh Said Efendi’nin kendi kütüphanesinde yer alan Arapça, Farsça, Osmanlıca ve diğer dillerdeki eserleri tanıttığı bir katalog ve biyografik fihristtir. Kitapta, Hınıs merkez medresesi ile Kolhisar köyündeki medresede bulunan eserlerin listesi, özellikleri ve müelliflerine dair bilgiler yer almaktadır. Bu kitapların büyük kısmı 1925 kıyamından sonra dönemin rejimi tarafından gasp edilerek yok edilmiştir.

Abdulilah Fırat’ın ifade ettiği üzere, bu risale Kürdistan bölgesinde kişisel bir kütüphane hakkında yazılan ilk eser olma özelliğini taşımaktadır. Şeyh Said Efendi’nin yazımında kullandığı desti hattı ve Arap harfleri, eserin hem ilmî hem de estetik yönünü yansıtmaktadır.

Zengin İçerikli Dört Ciltlik Eserin Kalan Tek Nüshası

Kütüphane Risalesi aslında dört ciltten oluşmaktadır. Ancak günümüze yalnızca birinci cildi ulaşabilmiştir. Bu nüsha, Hınıs’ta yaşayan merhum Şeyh Hüsameddin Efendi Tillovi’nin torunu İsmail Hoca vasıtasıyla temin edilmiştir.

Eserde, tasavvuf, hilâfiyat, cihad, fıkıh, usûl-ı din, edebiyat, siyer, tarih, lugat, nahiv, mantık, maânî, beyan gibi pek çok alana dair kitaplar tanıtılmakta; ayrıca müelliflerin soy kütükleri, doğum ve vefat tarihleri gibi ayrıntılı bilgiler verilmektedir.

Orijinal Elyazmasıyla Birlikte

Eserin içinde, Şeyh Said Efendi’nin kendi el yazısıyla yazdığı orijinal Arapça metinlerin tıpkıbasımı da yer almaktadır. Bu yönüyle kitap, araştırmacılar ve ilim meraklıları için hem tarihî hem de ilmî bir kaynak değerindedir.