Kurdistana Nû-Şekirê Xidoyê Miho
Kurdolojî li Dîmenê Rûsyayê: Pêşangehek Dîrokî, Zanyarî û Çavkanîyeke Kêrhatî
Her çend gelek wateyên “kurdolojî” bi taybetî têne bikaranîn ji bo wan xebatan ku li ser Kurd û Kurdistanê tên kirin, lê xwedîtiya vê termê wek disiplîneke zanistî û mafî di akademiyayên cîhanê de gelek zû tune bû. Ev awayî pêşeng, herî zêde, li Rûsyayê hatiye pêk anîn û di rêza xebatên zanistî yên Sovyetan de bandorê mezin çêkir. Xebata “Kurdistana Nû”, ku ji aliyê komêk zanyarên navdar yên Rûsyayê û Ermenistanê ve hatiye nivîsandin û ji hêla Têmûrê Xelîl ve ji Rûsî bo kurdî hatî wergerandin, pêşangehek girîng e ji bo hînkirina dîroka kurdan a piştî îslamîyetê.
Çavkanîya Berhemê
Ev pirtûk, ku ji hêla Weşanxaneya Lîsê ve hate çap kirin, pêşgotineke çêkirî tê pêşkêş kirin ku di nav de tê gotin:
“Xwedanên vê pirtûkê pirsdanînên mezintir û giranbuha datînin pêşîya xwe…îzbatîyên sereke, ku der heqê dîroka gelê Kurd a pirsedsalan de ne, li ber xwendevanan raxin.”
Ev jümle, girîngiya pirtûkê di çarçoveya zanyariya kurdî de diyar dike û rûmetê daye xebatên Kurdzanîya Rûsyayê, ku heta demên dawî jî pêşengiyê dikirin.
Struktura Berhemê
Pirtûk ji sê beş û heşt binbeş pêk tê. Her beş ji aliyê kesekî/ê xebatkar ve hatiye nivîsandin. Mijar di navbera salên 637–1999 de dikeve nav şêweyek kronolojîk, ku serdema têra xwe dirêj digire. Di her beşê de, sererastiyê lê hatine kirin li ser:
- Nêzîkîya Kurdistanê û xilafetê
- Çalakiyên siyasî û dînî yên ku guherîna civakî çêkirin
- Zêdebûna dominansa îslamî
- Peyda bûn û veketin ajoya zanistî yên rêkxistinên dîrokî
Dîrok û Kurd: Dîtinên Rûsyayê
Li gor xebatên vê ekolê, her çend “Kurdistana Nû” gotar dike, tema sereke Kurd û guherîna dînî piştî îslamîyetê ye. Ev gotar di bingehên zanistî, çavdêriya dîrokî û destnîşanên arşîvî de hatine pêk anîn. Hînterlanda Rûsyayê – bi taybetî Moskov, Erîvan, Tbilisi û bajarên din – bûn herêmên ku xebatkarên vê berhemê ji wan ve yên ku di qada kurdolojîyê de xebitîn, derketin.
Girîngiya Wergerandinê
Wergera Têmûrê Xelîl, ne tenê di xizmeta xwendevanan de ye; lê her wiha têkiliya neteweyî û zimanî jî berdewam dike. Wêneya vê berhemê di kurdî de wekî çavkanîyeke kêrhatî xuyang dibe, bi taybetî ji bo xebatên dîroka siyasî, dînî û civakî.
Ji bo hemû berhemên Lîs Yayınları vir bitikînin
Ji bo hemû berhemên Şekirê Xidoyê Miho vir bitikînin
