Êzdîyatî-Tosinê Reşîd

Êzdî, yek ji civakên herî kevnar û hêj ên Rojhilatê Navîn in. Di derbarê wan de gelek pirs û raman têne gotin û digel ku gelek gotin û nivîs hatine kirin, hê jî pirsên bingehîn wekî: “Êzdî kî ne?”, “Kurd in, an miletekî din in?”, “Dînê wan çi ye?” hîn jî li ber deriyê îzah û vêjeyê ne.

Tosinê Reşîd, nivîskarê Êzdî û zarokê herêma Serhedê, bi vê berhemê xwe diyar dike ku em bêyî fahma rast ya neteweyî, dînî û çandî ya Êzdiyan nikarin dîtina rast li ser wê civakê bi dest bînin. Ew li ser binyadên fermî yên wekî dîn, mîtolojî, civak, ziman, zargotin, wêje û dîrok, lêkolîn dike, anînî berev vê encamê:

“Êzdî Kurd in. Zimanê wan Kurdî ye, bi taybetî zaravayê Kurmancî. Welatê wan Kurdistan e. Dînê wan jî Êzdiyatî ye, ku dînekî kevnar û xweser e.”

Di çavkaniyên Tosinê Reşîd de, Êzdiyatî ne ji dînên xweber an jî ji hêmanên dînên xwarê peyda bûye; lê wisa jî ne yekê zencîreyê dinyayî ye, belkî dînekî kevnar e ku pergalekê xwe ya dîtinê û baweriyê hebûye. Lêber vê xweseriyê ye ku gelek caran li Êzdiyan ferman hatine kirin. Di dîroka wan de, ferman – ji erdê û ji asimanê – hinekî bûye kevneşopkirina neteweyê, balkeşîna civakê û bihêvkirina mal û zarê wan.

Tosinê Reşîd lê digere: Bi hemû vê jêderî, Êzdî dikarin herî baş xwe biparêzin. Ew zimanê xwe diparêzin, çanda xwe digerin, dîrokê xwe bi stran, çîrok, kilam û goran re di jiyanê de digerin. Wê çarçoveyê de, nivîskar bang li hemû Kurdan dike ku divê bi bal û rûmeta xwe ve zêdetir li ser Êzdiyan bixwînin, lêkolîn bikin, bibin nasnameke xwe.

“Êzdiyatî, oleke he jî nenaskirî ye,” dibêje Reşîd, ne ku têkçûnê re bidin, belkî ku bi rastî tê naskirin, bi zimanê xwe, bi ramanên xwe. Lê pêdivî ye ku Kurd ji xwe re wê nasnameyê bi hez û xwestin bigere, wê ku bi tîrêjên jîyanê li dîroka xwe ve tê danîn.

Ji bo hemû berhemên Lîs Yayınevi vir bitikînin
Ji bo hemû berhemên Tosinê Reşîd  vir bitikînin