Du¨nya Devriminin Gezginleri, bir yandan, Komu¨nist Enternasyonal’in (Komintern)
bellibas¸lı “hareka^tlarının” hika^yesini anlatıyor: Baku¨ ve Tas¸kent u¨zerinden devrimi
Dog?u’ya tas¸ıma giris¸imi; uzun su¨ren C¸in devrimi giris¸imi; I?spanya ic¸ savas¸ı… Bu
su¨rec¸te, Komintern’in anti- emperyalist “go¨revinin” nasıl serpildig?ini de go¨steriyor.
Kitabın bir bas¸ka kesitinde, Komintern’in o¨rdu¨g?u¨ ulus-as¸ırı ag?ların ve bu
ag? o¨rgu¨su¨ ic¸inde Avrupa’da du¨g?u¨m noktası is¸levi go¨ren metropollerdeki
deneyimlerin hika^yesi yer alıyor.
Kitap bu hika^yelerin ic¸inden, Komintern go¨revlilerinin hayat tarzına, profillerine
ve bu arada o zamanlar bir “mesele” olmayan toplumsal cinsiyet ayrımlarına
eg?iliyor. Arka planda, uluslararası komu¨nist hareketin ufkunu karartan
bu¨rokratikles¸me ve dogmatikles¸me eg?iliminin pekis¸mesini izliyoruz.
Brigitte Studer, su¨rekli illegal kos¸ullarda, “toplanmıs¸ bavullarla” yas¸ayan bir
kus¸ag?ın portreleriyle, bir tu¨r Komintern etnografisi ortaya koyuyor.
“Bu Komintern ajanları, siyasi adanmıs¸lıg?ın, hem kendi hayatını ortaya koymak
bakımından hem de amac¸ların arac¸ları haklı kıldıg?ı anlayıs¸ı bakımından ne kadar
ileri gidebileceg?ini go¨sterirler. Yeni siyasi pratikleri du¨nya c¸apında dolas¸ıma
soktular ve yerelde kapıyı ac¸anların varlıg?ı sayesinde su¨rekli farklı siyasi ortamlara
ve a^lemlere nu¨fuz ettiler. Kendilerini meka^nın ve zamanın u¨zerindeki bir adalet
fikrinin aracıları olarak go¨ru¨yorlardı. Lakin bu fikir ve kendi sec¸tikleri bu misyon,
gitgide bir partinin ve bir devletin c¸ıkarlarıyla, Stalin’in Sovyetler Birlig?i’yle
bu¨tu¨nles¸ti. Burada portreleri c¸izilenlerin bu gelis¸meye go¨sterdig?i tepkiler
farklıydı… gerc¸i hadiselerin ırmag?ında su¨ru¨klendiler ama farklı rotalar izlediler –
kimisi akıntıyla beraber, kimisi akıntıya kars¸ı.”
BRIGITTE STUDER