Bu eser, Yeni Türk Edebiyatı sahasında, Tanzimat sonrası yenileşme döneminin ilk öncü isim olan İbrahim Şinasi’den itibaren; Namık Kemal, Abdülhak Hamit, ilk kadın romancımız Fatma Âliye Hanım ve büyük fikir adamı, sosyolog, şair Ziya Gökalp’ın bazı eserleri ve özel mektupları üzerinde, kaynak belgelerin ışığında gerçekleştirilmiş bulunan edebiyat araştırmaları ile “Batılılaşma Yolunda: Tanzimat Sonrası Arayışlar Dönemi’nde Edebî Tenkid” ve “Batılılaşma Yolunda: Tanzimat Sonrası Arayışlar Dönemi’nde Edebiyat Tarihi” başlıkları altında iki yeni edebî tür etrafında gerçekleştirilen çalışmalardan oluşmaktadır.
Burada ayrıca, yazarı tarafından edebiyat ve kültür merkezli ulusal ve uluslararası sempozyum, kongre ve panellerde sunulan bildirilerin ve verilen konferansların metinleri olan Mehmet Akif Ersoy, Süleyman Nazif, Abdülhak Şinasi Hisar, Cahit Sıtkı Tarancı, Peyami Safa, Ahmet Hamdi Tanpınar, Necip Fazıl Kısakürek, Nihad Sami Banarlı, Feyzi Halıcı, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Âşık Şeref Taşlıova, Şefik Can, İlhan Geçer, Sezai Karakoç ve Edip Kayhan Özışık isimlerine çeşitli edebî yönleriyle periyodik çerçevede yer verilmiş, ayrıca Edebiyat ve İnsan Eğitimi konusu ele alınmıştır.
O arada, “Ziya Gökalp’ın Mektuplarına Dayalı Hayat Görüşü” başlıklı yazının “Sonuç” kısmında yer alan ve her biri “Özdeyiş” değeri taşıyan, yol gösterici nitelikteki bazı önemli mesajların da, herkes için çok yararlı olacağı düşüncesindeyiz.
Sunulan yazılarda, edebiyat tarihlerinde esası oluşturan ve oluşturması gereken “devir-şahsiyet-eser” anlayışından yola çıkılarak; söz konusu kişilerin kaleme aldıkları manzum ve nesir eserleri, kendi dönemlerinin tarihî, edebî, siyasî, sosyal ve psikolojik şartları çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir.

Türk edebiyatına, kültür ve sanatına hizmeti amaç edinen bu eserin, Edebiyat Fakülteleri’nin Türk Dili ve Edebiyatı, Eğitim Fakülteleri’nin Türkçe Eğitimi alanındaki araştırıcılarına, her aşamadaki öğrencilerimize ve nihayet edebiyat meraklılarına yararlı olması en büyük dileğimizdir.