ŞEYH SAİD OĞLU ŞEYH ALİ RIZA HATIRALARI | BABAM ŞEYH SAİD | ŞEYH SAİD HADİSESİNİN İÇ YÜZÜ
Elinizdeki eser Şeyh Said Efendi Kıyamının öncesi ve sonrası hakkındaki olaylara bizzat canlı tanıklık etmiş ve harekâtın her aşamasında içinde bulunmuş, önemli roller üstlenmiş, Kıyamın siyasi ve askeri önderlerinden Şeyh Ali Rıza Efendi’nin hatıralarını konu edinmektedir. Kitap bizlere Kürtlerin tarih boyunca siyasal konumlarının hangi boyutlarda, sosyolojik açıdan nasıl şekillendiğini, Şeyh Said Efendi Kıyamının neden ve hangi amaçla gerçekleştiğini anlatmaktadır. Ayrıca hangi Kürt aşiretlerinin ve hangi şeyhlerin ihmal veya ihanet içinde olduğu gibi birçok karanlık tarafı da gün yüzüne çıkartılmaktadır. Ayrıca hazırladığımız eser 1925 öncesi ve sonrası Irak Kürt Siyasi hareketlerini ve İran Kürt Siyasi hareketlerini bir bütünlük içinde inceleyip Şeyh Mahmud Berzenci, Melle Mustafa Barzani, Simko, Şeyh Ahmed Barzani, Seyyid Abdulkadir, Seyyid Taha, Cıbranlı Xalıt Beg, Seyyid Rıza gibi önemli Kürt büyüklerinin siyasi hayatlarını doğrularıyla ve yanlışlarıyla ortaya koymaktadır.
Kendi yangınından çıkmış olan bir fikir için yanıp kül olmayı göze almış böylesine tüm kahramanların anısına saygıyla bu kitabı yayınlıyoruz.
Şeyh Ali Rıza: Ağalar, Şeyhler bize saldırmasaydı o bile yeterdi tarafsız kalsaydılar yine yeterdi. Telgraf vermeselerdi yine yeterdi. Mustafa Kemal Paşa Bedri Bey’i bir de Mehmet Bey’i kaç tane mebusu yanına çağırmıştı, gidin bu meseleyi müzakere yoluyla halledin demişti. Ali Fetih’te başvekildi o da o fikirdeydi.
Şeyh Ali Rıza: O zaman için böyle değildi. Türk Hükümeti’nin 15 bin asker vardı Kazım Paşa Reisti, tek bir asker kalmadı hepsi esir düştü. Sonra Fransız yol verdi, Fransız yol verince 120 bin asker seferberlik ilan ettiler. Kars’ta bir de Türkiye’de burada yerlilerde seferberlik ilan etmediler.
Şeyh Ali Rıza: Hilafet makamın kalkması ile birlikte Kürtlerin inançları, örfü, adetleri de lağv edildi. Kürtlerin tamamının hükümet ile münasebetleri İslamiyet üzerine idi. İngilizler garanti vermişlerdi Türklere, eğer hilafeti ortadan kaldırır ve diğer İslam ülkeleriyle ilişkinizi koparırsanız 10 yıla kadar biz izin vermeyiz, kimse sizin aleyhinize bir şey yapamaz.
Şeyh Ali Rıza: Bizim petroller yer altında kalırsa daha iyidir. Ben istemem faydası yoktur, kötülüğü var niye çıksın. Her vakitte öyle dua ederim ki çıkmasın. Oranın ahalisini hepsini süpürür atarlar dışarı. Her şeylerini ellerinden alırlar. Dışardan diğer insanlar gelir, oraya çalışır Kürtlerden kimse çalışamaz.
