Geleneksel Metis Ajandası’nın bu yılki teması: Hayat Memat.

2020’de yaşadıklarımız hem malumun ilanıydı, hem de bizi hazırlıksız yakaladı. On yıllardır bilim insanlarından, çevrecilerden, duyarlı politikacılardan gelen uyarılar, çığlığa varan alarm sinyalleri kulağımızın arkasında bir yerde vızlıyordu; ama hayatlarımızın ucu sonu belirsiz bir karantinaya dönüşeceğini öngörememiştik.

Pandeminin maddi ve manevi faturası ağır oldu hiç şüphesiz. Kaybedilen canlar canımızı yaktı, bazılarımız işinden ya da sağlığından oldu, ilk andaki şaşkınlık ve korkuyu süreğen bir kaygı takip etti. İmkânı olanlar hayatlarını askıya alıp evlere çekildi, birçok kişi ise göstermelik önlemlerle eskisi gibi çalışmaya ve yaşamaya devam etmek durumunda kaldı; felaketler karşısında bile eşit olmadığımız ortaya çıktı.

Yine de bu sıkıntılı süreç bir şeylerin farkına varmamızı sağladı. Dünya üzerindeki diğer canlılara ne istersek yapabileceğimizi düşünmenin yanlış ve tehlikeli olduğunu gördük mesela. İnsan işgalinden kısmen de olsa kurtulan doğanın yeniden canlanabildiğini gördük. Hayatlarımızın aslında ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha fark ettik ve belki de hayatta neyin gerçekten önemli olduğunu sorduk kendimize.

Hayat Memat ajandası da işte bu düşüncelerden doğdu: hayat ve ölümle ilişkimizi gözden geçirme ihtiyacından. Bunun için yine kitaplara çevirdik bakışlarımızı ve sevdiğimiz yazarların rehberliğinde hayata ve ölüme farklı perspektiflerden bakmaya çalıştık.

Belki daha az kayıt düşeceğiz bu yıl ajandalarımıza, ama zihinlerimizde daha çok yol alabilmeyi umuyoruz. Fiziksel mesafemizi korurken sosyal dayanışmayı güçlendirmek, hayatın ekonomik çıkarlara kurban edilmediği bir dünya kurmak azmiyle, sağlıklı bir yıl dileğiyle…