Hüseyin Vassâf Bey, yazmis oldugu eserleriyle Türk-Islâm kültürüne önemli hizmetlerde bulunmus tasavvuf tarihçilerimizdendir. Daha ziyade, “Sefine-i Evliyâ” adli sûfiler tezkiresiyle taninan müellifin, önemine binaen bugüne kadar gün yüzüne çikmamis eserlerinden birisi de, Süleyman Çelebi Hazretlerinin yaklasik 600 yildan beri okuna gelen Vesîletü’n-Necât adli meshur Mevlid-i Serîf’inin serhidir.
Gülzâr-i Ask, Süleyman Çelebi’nin Mevlid’i hakkinda yazilmis bilinen en genis ve en önemli serhtiir.
Hüseyin Vassâf, eserinde Süleyman Çelebi’nin Vesîletü’n-Necât’inin her beytini -bazi istisnalar disinda tek tek açiklamistir. Beyitlerde geçen dinî ve tasavvufî terminolojiyi ana kaynaklardan faydalanarak açmis, bu arada söz konusu kavramlarla ilgili gramatikal ve kültürel birikimini en ince ayrintisina kadar anlatmistir. Bu özelligiyle “Gülzâr-i ‘Ask”, bir basucu kitabi niteligi tasimaktadir.
Gülzâr-i ‘Ask, esasen sadece Süleyman Çelebi’nin Mevlid’inin serhinden ibaret bir eser degildir. Bu eser, ayni zamanda Islâm kültürüyle ilgili kavram ve mecazlari ana kaynaklarindan iktibaslarla yorumlayan ansiklopedik bir hazinedir. Ancak bu hazine degerindeki eserin, müellif hatti da olsa, tek nüshasi bulunmaktadir. Sahanin uzmanlarinin iyi bildigi gibi, tek nüshasi olan eserlerin okunmasi ve yorumlanmasinda fevkalade zorluklar vardir. Bu husûs Gülzâr-i ‘Ask için de geçerlidir. Hüseyin Vassâf Bey, Gülzâr’i yazip tamamladiktan sonra elimizdeki müsveddenin kenarina sayfalarca ek bilgi girmistir. Bu bilgilerin bazi bölümleri, yer darligi gibi çesitli sebeplerle okunamaz hâldedir. Maalesef Vassâf, bu eserini tebyîz edemeden vefat etmistir.
Süleyman Çelebi Hazretleri’nin ”Vesîletü’n-Necât”inin çok kapsamli bir serhi olan Gülzâr-i Ask, kültür tarihimizin süphesiz en önemli eserlerinden birisidir. Bu eserin ilmî arastirmalarda yeni ufuklar açmasini ve Türk kültür hayatina olumlu katkilarda bulunmasini temenni ediyoruz.
Mevlid-i Serîf okunan hâne ve beldeye Cenâb-i Hak tarafindan semâvî ve arzî feyz ve bereket ihsân buyurulur
Gülzar-i Ask Mevlid Serhi