“Hilmi Ziya Ülken (1901-1974), Yakup Kadri Karaosmanoglu’ndan sonra, Kemal Tahir’den önce, imparatorlugun yikilisindan baslayip yeni Türkiye’nin kurulusuna kadar uzanan büyük bir yorum bilesigi olan ’Insan Meddücezri’ dizisini 1939 yilinda kaleme almaya baslar.Posta Yolu adli romani Insan Meddücezri Dizisi’nin üçüncü kitabidir. Ilki Bagbozumu ve ikincisi Yarim Adam’dir. Bagbozumu o yillarda yayimlanmadigi gibi henüz taslagi da bulunamamistir.Dizinin yayimlanan ilk kitabi olan Yarim Adam mütarekenin ilk aylarinda geçer. Okur daha ilk sayfalarda henüz Anadolu hareketinin baslamadigi karanlik bir tedirginligin içinde bulur kendini.Posta Yolu’nda artik Istanbul-Anadolu iliskisi baslamis; fakat eski Ittihatçilarin hepsi yerlerini tam alamamislardir.Insan Meddücezri, Imparatorlugun II. Mesrutiyet döneminden baslayarak yikilisina giden gelgite kosut olarak devletimizin kurtulus yollarini arayan bütün önerilerin de gelgitini vermeyi amaçlamis büyük bir bilesimdir. Iki?cildin alti yüz sayfasinda yalnizca Mütarekenin ilk aylarini ve iflâs etmis Ittihatçiligin nedenlerini açiklayan roman, Anadolu Ihtilâlinin perde arkasinda, Mustafa Kemal cephesinin olusumuna, zaferin sonuçlarina, yeni devletin özelliklerine, Cumhuriyet devrimine, Atatürk dönemine… uzanamadan eksik bir panoramanin yarim çalismasi görünümündedir. Tek tek okunuslari büyük haz veren bu iki güçlü roman, bize eslerinin aranisini da birlikte getirmektedir. Bir toplumbilimci yönteminin genis kapsamiyla ele alinmis bu zaman dilimi, onu yasayan kisilerin psikolojik bunalimlarini hiç ihmal etmeden tam bir nesnellikle islenmektedir. Romanci Hilmi Ziya Ülken’in anisi önünde saygiyla egilmemiz gerek. Egiliyorum.“Rauf Mutluay’in “Hilmi Ziya Ülken’in Roman Dünyasi ‘Insan Meddücezri‘“ yazisindan derlenmistir.